W wydaniu 11/21 polecamy w szczególności nastepujące artykuły:

Marka Baterowicza - O TANATOSKRACJI SZERZEJ

Gdyby między II RP a III RP była jakaś ciągłość (a niestety jej brak!) to demokracja miałaby dziś właściwe fundamenty, czego niestety nie ma, bo III RP układano z klocków wyjętych z czerwonej oberży PRL-u, np. po rozwiązaniu SB dawni ubecy trafiali do UOP (patrz „Resortowe dzieci. Slużby”, str.32). A czym była II RP dobrze a krótko mówi ten fragment z tomu Bohdana Urbankowskiego „Pierścień Gygesa” (W-wa, 2013): „II Rzeczpospolita była wybuchem niepodległości w każdej dziedzinie – w polityce, w twórczości, w gospodarce. To był polski renesans XX stulecia. (...)

Krzysztofa Ligęzy - PILOTA, PILOTA!

Wychodziły pordzewiałe gwoździe z worka, wychodziły, a kiedy wyszły, zaraz rdza paluchy narodowi upaprała, przy okazji duszę mu kalecząc.

A to, ponieważ naród zrozumiał: między ujściem Świny a szczytem Rozsypańca nie ma siły, która – poza Konfederacją oczywiście – sprzeciwiałaby się unijnym projektom federalistycznym. Pokazało to głosowanie, zresztą pokazało jednoznacznie, nad unijnym planem odbudowy. Czy jak tam ów przekręt stulecia kazała nam nazywać Komisja Europejska, legitymizowana przez wielce szanowne grono wielce szanownych europarlamentarzystów. (...)

Janusz Rygielski – cykl Prosto z buszu - Przez Nową Kaledonię – Cz. 2

Źródeł konfliktu kanacko - francuskiego należy szukać już w pierwszych kontaktach dwóch różnych cywilizacji i ras. Ci bardziej rozwinięci i silniejsi narzucili swą religię i wzorce kulturowe oraz wyrugowali autochtonów z najżyźniejszych i najbogatszych w minerały terenów.

Po powstaniu Kanaków w 1878 r. wprowadzono segregację białych i czarnych. Tubylców wysłano do rezerwatów w górach, pozostawiając im jedynie 11% ziemi. Dopiero w 1946 r. zezwolono Melanezyjczykom na opuszczanie rezerwatów bez policyjnego nadzoru, przyznano im francuskie obywatelstwo i prawo głosowania. Australia przyznała prawo głosowania Aborygenom ćwierć wieku później. Jednakże potomkowie okupanta zapewnili swym dzieciom lepsze wykształcenie, dzięki czemu, nawet w demokratycznych warunkach, uplasowały się one na górze, zostawiając Kanakom mniej sympatyczne miejsca ciężkiej pracy w kopalniach, hutach i przy budowie dróg.

Północno - wschodnie wybrzeże Nowej Kaledonii. Fot. J. Rygielski

Beaty Joanny Przedpełskiej – cykl Echa Warszawskich Salonów

KASETY, WIDEO I DISCO

Wojciech Przylipiak - dziennikarz, kolekcjoner pamiątek z czasów PRL-u - jest zafascynowany realiami przełomu lat 80. i 90. To niby niedaleka przeszłość, ale dla dzisiejszej młodzieży to zamierzchła epoka. Dlatego zapewne z ciekawością czytelnicy w różnym wieku sięgną po książkę "Sex, disco i kasety video. Polska lat 90." (Wyd. MUZA SA, 2021). Jest to opowieść o codzienności tamtych czasów, o symbolach marzeń: dżinsach, walkmanach, kasetach muzycznych i grach komputerowych, dyskotekach. Dla nas, ówczesnych nastolatków, to nieco przykurzone, zabawne dziś wspomnienia; dla młodego pokolenia już XXI wieku - brzmią prawie jak bajka o żelaznym wilku. Bo kasety VHS już dawno odeszły do lamusa i stały się jedynie obiektem kolekcjonerskim, a kinomani mają do wyboru dziesiątki filmów w kinie domowym dzięki telewizji satelitarnej.

DĄŻENIE

Krystyna Prońko od wielu lat należy do najpopularniejszych i najbardziej lubianych gwiazd polskiej estrady. Chociaż ukończyła technikum chemiczne i nawet rozpoczęła pracę w jednym z laboratoriów w rodzinnym Gorzowie Wielkopolskim, na szczęście szybko zorientowała się, że jej przeznaczeniem jest muzyka. Na początku kariery wspierali ją utalentowani bracia - instrumentaliści, a w latach 70. zdobywała piosenkarskie szlify w chórkach, towarzyszących takim sławom jak Czesław Niemen, Skaldowie i Czerwone Gitary. W 1975 roku dzięki interpretacji piosenki "Niech moje serce kołysze ciebie do snu" zdobyła główną festiwalową nagrodę w Opolu.

Krzysztofa Ligęzy – cykl Las rzeczy - ROZSZARPYWANI W NICOŚĆ

Polityku nadwiślański. Tak zwany polityku. Kogo swym działaniem czcisz, bezrozumnie zapatrzony w żar tak zwanej europejskości? Czyś ty oślepł? Płomieni, ogarniający dom twój, Rzeczpospolitą, płomieni zgubnych dla większości twoich rodaków, nie widzisz? Czy uparłeś się nie dostrzegać?

Wiem, wiem. Ty sam, tak zwany polityku, i tobie podobni politycy (tak zwani), nie rozumiecie mrocznej natury pożogi, wzbudzonej waszymi decyzjami. Bóg jeden wie, czy pożogi nieopatrznie rozpętanej, czy celowo. Tak czy owak, ni w ząb nie pojmujecie, coście sprowokowali. Tymczasem pożar już tu jest. Gdzie indziej wzniecony, a przez ciebie, przez was, w naszym imieniu sprowadzony nad Wisłę, do domu rodzinnego, pożera dogmaty, pryncypia, normy, zasady, imponderabilia, reguły – wybierzta sobie z listy po uważaniu, co najważniejsze w życiu każdej wspólnoty, a czego intelektualnie ogarnąć choćbyście zechcieli, zdaje się, że nigdy już nie zdołacie… Czy inaczej: nie dla nas sznur samochodów elektrycznych pod oknami tanich mieszkań na wynajem, nie dla was polskie narodowe kompetencje kulturowe.

Andrzeja Siedleckiego - Zdrada i świętość

We Florencji Plac San Marco jest miejscem, gdzie chętnie przesiadają na placyku miejscowi, ale też i znużeni turyści. My chcemy zobaczyć w kościele przy placu freski Fra Angelico, a także grobowiec Stanisława Poniatowskiego, który był bratankiem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Mimo że bratanek poparł Konstytucję 3 Maja, ale został członkiem konfederacji targowickiej i symbolem zdrady narodowej.

Niesamowicie bogaty, wyprzedał polskie majątki i przeniósł się do Włoch. Zgromadził dużą kolekcję obiektów sztuki, którą odsprzedał i zamieszkał w Toskanii. Zasłużył na niechęć arystokracji, bowiem obniżył swój status i zniżył się do posiadania kochanki, która była zwykłą szewcową. Na domiar wszystkiego, ożenił się z nią, miał dwóch synów, którzy zapoczątkowali ród książęcy Poniatowskich di Monte Rotondo!

Kościół San Marco. Fot. Andrzej Siedlecki

Adam Sęczkowski prezentuje – wywiad z Wojciechem Gąssowskim: „Nie myślę o sobie w kategoriach artysty”.

Adam Sęczkowski: Ma Pan ulubioną piosenkę ze swojego repertuaru?

Wojciech Gąssowski: Trudno mi odpowiedzieć na to pytanie. Nagrałem kilka takich, które znane są publiczności. Nie jestem bardzo przywiązany do jednej, bo to by było nienormalne. Jeśli mam wybrać to chyba „Zielone wzgórza nad Soliną", bo to była moja pierwsza piosenka, która została zaprezentowana tak szerokiej publiczności.

Jakich muzyków uważa Pan za najważniejszych w historii, tych którzy Pana najbardziej ukształtowali?

- Pierwszym muzykiem był Wiesław Bernolak, gitarzysta w zespole Czerwono-Czarni. Razem robiliśmy pierwsze próby, kiedy raczkowałem na estradzie. Jeździłem do niego do hotelu z adapterem Bambino i z płytami. Puszczaliśmy utwory Presleya, które chcę śpiewać, a on uczył się akordów. Kolejną osobą był Rysio Poznakowski. Napisał dla mnie „Gdzie się podziały tamte prywatki?”, ale także jakieś inne utwory. Poza tym mam z nim dosyć bliski kontakt towarzyski. Na pewno bardzo mile wspominam współpracę z Darkiem Kozakiewiczem i Krzysztofem Herdzin.

Pierwsza Pana płyta to „Love me tender” z piosenkami z repertuaru Elvisa Presleya. Jest Pan jego wielkim fanem, a za co najbardziej Pan go ceni? (...)

Andrzeja Zbiegniewskiego - Takie jego Rude Pravo, czyli propaganda na pedały

„Chorąży Pokoju” otrzymał od swoich sługusów Wyścig Pokoju jako nagrodę pocieszenia po przegranej wojnie. Tak, przegranej! Dlaczego? Ano, zastanówmy sie... Wizerunek kuli ziemskiej w godle ZSRS symbolizował podbój świata jako cel istnienia. Stalin podporządkował mu wszystko. Gigantyczne, zbrojenia okupione dziesiątkami milionów ofiar, niewolnictwem, kanibalizmem... Pomimo to, a raczej właśnie dlatego, pozostali przy życiu ludzie sowieccy nie chcieli bronić ojczyzny proletariatu, gdy zaatakował ją Hitler. Ze stalinowskiego „wyzwoleńczego pochodu” na Berlin, Paryż i Lizbonę nic nie wyszło. (...)